रहर दाल (Pigeon Pea Lentils): परिचय

रहर दाल (Pigeon Pea Lentils) — नेपाल तथा दक्षिण एशियामा सबैभन्दा धेरै प्रयोग हुने दालमध्ये एक हो। यसको स्वाद हल्का मीठासयुक्त, पौष्टिक र सजिलै पच्ने हुने भएकाले दैनिक भोजनमा प्रमुख स्थान पाएको छ। रहर दाललाई विभिन्न तरकारी, सूप, अचार तथा परम्परागत परिकारमा प्रयोग गरिन्छ।

रहर दालका प्रमुख पोषण तत्त्वहरू

✅ प्रोटिन: शाकाहारीहरूको लागि उत्कृष्ट प्रोटिन स्रोत, मांसपेशी वृद्धि र मर्मतका लागि उपयोगी

✅ फाइबर: पाचन सुधार, कब्जियत रोकथाम, पेट लामो समयसम्म भरेको महसुस

✅ कार्बोहाइड्रेट: ऊर्जा दिने प्रमुख स्रोत

✅ भिटामिन बी समूह: ऊर्जा उत्पादन, स्नायु स्वास्थ्य र मानसिक सन्तुलनमा उपयोगी

✅ खनिजहरू: आयरन, पोटासियम, म्याग्नेसियम, फस्फोरस – रक्त उत्पादन, हड्डी र मुटु स्वास्थ्यका लागि लाभदायी

✅ एन्टिअक्सिडेन्ट: शरीरलाई फ्री–रेडिकल्सबाट जोगाउने

रहर दालका फाइदाहरू

✅ हृदय स्वास्थ्य: रक्तसञ्चार सुधार र कोलेस्ट्रोल नियन्त्रण

✅ रगत उत्पादन: आयरनको कारण एनिमिया रोकथाममा सहयोगी

✅ मधुमेह नियन्त्रण: कम ग्लाइसेमिक इन्डेक्स भएकाले मधुमेहीका लागि लाभकारी

✅ वजन नियन्त्रण: प्रोटिन र फाइबरले पेट लामो समयसम्म भरेको महसुस गराउँछ

✅ पाचन सुधार: उच्च फाइबरले पाचन प्रणालीलाई सहज बनाउँछ

✅ ऊर्जा र ताजगी: कार्बोहाइड्रेट र प्रोटिनको संयोजनले शरीरलाई निरन्तर ऊर्जा दिन्छ

रहर दालको उपयोगहरू

✅ रहर दाल – भात वा रोटीसँग दैनिक खाने प्रमुख तरकारी

✅ सलाद – उमालेर सलादमा पौष्टिक खाजा बनाउन सकिने

✅ तरकारी/करी – विभिन्न मसला मिसाएर स्वादिलो तरकारी

✅ सूप – उमालेर हल्का र पौष्टिक सूप बनाउन सकिने

✅ पिठो वा सातु – सुखाएर पिसेर सातु वा परम्परागत परिकार बनाउन सकिने

✅ मिठा परिकार – रहरको हलुवा वा मिठाई बनाउन सकिने

👉 रहर दाल — स्वाद, स्वास्थ्य र परम्पराको उत्तम मेल! 

Pigeon Pea Lentils (Rahar Dal): Introduction

Pigeon pea lentils (Rahar Dal) are among the most widely consumed lentils in Nepal and South Asia. With their mildly sweet taste, high nutritional value, and easy digestibility, they hold a central place in daily meals. Rahar dal is used in a variety of vegetables, soups, pickles, and traditional dishes.

Key Nutritional Components of Pigeon Pea Lentils

✅ Protein: An excellent source of protein for vegetarians, useful for muscle growth and repair

✅ Fiber: Improves digestion, prevents constipation, keeps the stomach full for longer

✅ Carbohydrates: Primary source of energy

✅ B-group Vitamins: Aid in energy production, nervous system health, and mental balance

✅ Minerals: Iron, potassium, magnesium, phosphorus – beneficial for blood production, bone strength, and heart health

✅ Antioxidants: Protect the body from free radicals

Health Benefits of Pigeon Pea Lentils

✅ Heart health: Improves blood circulation and helps control cholesterol

✅ Blood production: Iron content helps prevent anemia

✅ Diabetes management: Low glycemic index makes it beneficial for diabetics

✅ Weight control: Protein and fiber keep the stomach fuller for longer

✅ Digestive health: High fiber content supports a healthy digestive system

✅ Energy and vitality: Combination of carbohydrates and protein provides steady energy

Uses of Pigeon Pea Lentils

✅ Rahar Dal: Commonly eaten with rice or roti as a daily staple

✅ Salad: Boiled lentils can be added to salads as a nutritious snack

✅ Vegetable/Curry: Cooked with spices to make a flavorful curry

✅ Soup: Boiled to prepare a light and nourishing soup

✅ Flour or Sattu: Dried and ground into flour for sattu or traditional dishes

✅ Sweet dishes: Used to prepare halwa or other traditional sweets

👉 Pigeon pea lentils — the perfect blend of taste, health, and tradition!